De Stichting
De stichting van de Gilde,
woensdag 22 juni 1541.
van de hand van Frans Van Rossem
Woensdag 22 juni 1541 wordt door de Sint Pieters Gilde van Mazenzele erkend als haar stichtingsdag. In dat jaar 1541 was dat de woensdag na Sinksen.
1. Vaststaande dagtekening op basis van het Manuaal van Peeter Verhasselt
Deze dagtekening staat onomstotelijk vast op basis van het verslag van Peeter Verhasselt in zijn Manuaal. Hij was toen 3 jaar Pastoor te Mazenzele.
Het Manuaal is een origineel document dat nu bewaard wordt in de Koninklijke Bibliotheek. Het is een inkomsten- en uitgavenboek waar de Pastoor alles in schreef wat hij belangrijk achtte. Zo ook noteert hij een verslag van de bijeenkomst van de Gilde.
Daarbij vermeldt hij dat hij hoofdman geworden is en dat ze met 18 of 20 waren.
De leden namen een aantal verplichtingen op zich die haast allemaal nu nog onderhouden worden.
Deze verplichtingen omvatten onder meer op Sacramentsdag (Sinksen) het Heilig Sacrament begroeten. Dat gebeurt nu in het lof van Sinksen in de namiddag nadat de Koning gekend is. In 1541 gebeurde de begroeting met pijl en boog onder de wip.
Zij verplichtten er zich tevens toe diezelfde Sacramentsdag deel te nemen aan de jaarlijkse maaltijd. Het tijdstip van deze maaltijd is van zondagmiddag naar maandag verschoven. De jaarlijkse maaltijd is een verplichting gebleven en nog steeds bij te wonen “tenware dat zij sieck of groote noodsaken hadden”, zoals Peeter Verhasselt het vermeldt.
Voorts zal men op Sinksenmaandag een requiemmis voor de overleden gildebroers zingen. Dat gebeurt nu nog, en de Gildeleden moeten nu de viering volgen op straf van boete, hetgeen in 1541 niet vermeld wordt.
Tenslotte vermeldt Peeter verhasselt, zo een gildebroeder komt te overlijden, zullen alle leden, gekleed met hun halskraag, de uitvaart bijwonen, zoniet betalen ze 4 stuivers boete. Deze verplichting wordt nu spontaan onderhouden door de leden, zonder dat er boeten moeten voor opgelegd worden.
2. Vaststaande dagtekening op basis van de Gildevlag
Een tweede vast bewijs voor het bestaan van de Gilde sinds 1541 is de oude Gildevlag die nu nog door de Gilde bewaard wordt. Zij werd in 1541 gemaakt.
3. Aanduidingen dat de Gilde al bestond vóór 1541
Dat de Gilde al vroeger moet bestaan hebben blijkt uit volgende aanduidingen uit het Manuaal.
Vooreerst vermeldt Peeter Verhasselt dat hij Hoofdman werd in 1541. Die functie bestond toen al. Dat blijkt uit de vermelding in het Manuaal van het overlijden van de vorige hoofdman Machiel de Clerck. Als er een Hoofdman was, was er dus reeds een Gilde.
Vervolgens waren ze op 26 juni 1541 al met 18. Dat is veel volk voor een gemeenschap van wellicht 120 mensen om daar op een stichting mee te starten.
Bron: Flor De Smedt 'Het Manuaal van Peeter Verhasselt" uitgegeven in 2000 door de Heemkring Ascania Asse en de Heemkring Opwijk-Mazenzele.